برخی از غذاها و شیرینی‌هایی که در روایات بازگو شده۴ – تلبینه و حلواء
تلبینه (آش شیر و عسل)
۷- تلبینه(آرد و شیر)
قَالَ النَّبِيُّ ص لَوْ أَغْنَى عَنِ الْمَوْتِ شَيْءٌ لَأَغْنَتِ الْمُثَلَّثَةُ قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا الْمُثَلَّثَةُ قَالَ الْحَسْوُ بِاللَّبَنِ.[۱]
پیامبر اکرم صل الله علیه واله فرمودند: اگر چیزی بتواند انسان را از مرگ بی نیاز کند همانا سه گانه است. سوال شد این سه گانه چیست فرمودند: آرد و عسل با شیر.
رُوِيَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ النَّبِيُّ ص لَوْ أَغْنَى عَنِ الْمَوْتِ شَيْءٌ لَأَغْنَتِ التَّلْبِينَةُ فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا التَّلْبِينَةُ قَالَ الْحَسْوُ بِاللَّبَنِ الْحَسْوُ بِاللَّبَنِ وَ كَرَّرَهَا ثَلَاثاً.[۲]
پیامبر اکرم صل الله علیه واله فرمودند: اگر چیزی بتواند انسان را از مرگ بی نیاز کند همانا تلبینه است. گفته شد یا رسول الله تلبینه چیست؟ حضرت فرمودند: فرنی با شیر، فرنی با شیر و سه بار این عبارت را تکرار کردند.
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَدِيدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَ التَّلْبِينَ يَجْلُو الْقَلْبَ الْحَزِينَ كَمَا تَجْلُو الْأَصَابِعُ الْعَرَقَ مِنَ الْجَبِينِ.[۳]
امام صادق علیه السلام فرمودند: غذای تلبینه قلب غصه دار و محزون را جلا میدهد همان طور که جلا میدهند انگشتان دست، پیشانی را از عرق.
قاموس اللغه تلبینه را چنین معرفی میکند: آرد (گندم یا جو یا هر دو یا سویق آن ها یا برنج) و شیر و عسل که به شکل فرنی درآید و جرعه جرعه خورده شود.[۴]
در فارسی اگر این غذا با آرد یا با سویق برنج درست شود، به آن شیربرنج میگویند.
بنابر این تلبینه غذایی است که از شیر و عسل در آن استفاده شود و انتخاب آرد بستگی به مورد مصرف دارد.
چنانچه در متن روایات آمده این غذا از بهترین درمان های مریض با غذا است و بسیار خاصیت دارد و تقویت کننده است.
۸- حلواء(شیرینی)
مواد اصلی حلوا آرد و شکر سرخ و آب است که هر کس میتواند بسته به سلیقه خود زعفران و گلاب هم به آن اضافه کند. اگر حلوا را با آرد سبوس دار بسازند خیلی بهتر است البته آرد را همان اول باید با آتش ملایم به مدت زیاد بو داد تا سویق شود.
به دو روایت در این مورد توجه بفرمایید:
قال رسول اللّه (صلّى اللّه عليه و آله و سلم): المؤمن عذب يحبّ العذوبة، و المؤمن حلو يحبّ الحلاوة. و في الموسوي عليه السّلام: انّا و شيعتنا خلقنا من الحلاوة فنحن نحبّ الحلواء[۵]
مؤمن، پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد و هم‌چنین مؤمن شیرین است و شیرینی را دوست دارد. از امام کاظم (علیه السلام) نقل شده که ما و شیعیان ما از حلاوت و شیرینی خلق شدهایم، لذا ما حلوای شیرین را دوست داریم.
السَّرَائِرُ، نَقْلًا مِنْ كِتَابِ أَبِي الْقَاسِمِ بْنِ قُولَوَيْهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: كُلُّ مَنِ اشْتَدَّ لَنَا حُبّاً اشْتَدَّ لِلنِّسَاءِ حُبّاً وَ لِلْحَلْوَاءِ[۶].
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:هر کس محبت و علاقهاش به ما شدید شود محبتش به زنان و حلواء زیاد میشود.
[۱]. مكارم الأخلاق؛ ص ۱۶۳.
[۲]. الكافي؛ ج۶ ص ۳۲۱.
[۳]. الكافي؛ ج۶، ص۳۲۰ و روضة المتقين؛ ج۷، ص ۵۸۶.
[۴]. و في القاموس التلبين و التلبينة حساء من نخالة و لبن و عسل، و الحسو شرب اللبن قليلا قليلا.
[۵] . سفينة البحار، ج۲، ص۳۲۷
[۶]. مستطرفات السرائر: ص ۴۹۱ و بحار الأنوار، ج۶۳، ص۲۸۷.