از گیاه کاسنی درزمینهٔ های مختلفی میتوانید استفاده کنید این گیاه سرشار از خاصیتهای بیشمار برای سلامتیتان است و میتواند برای سمزدایی از کبد،مشکلات ادراری ،رفع تب و بسیاری موارد دیگر به مصرفکنندگان کمک کند.
یکی از گیاهانی که مزاج خنکی دارد و برای فصل گرم مفید است و در سنت ایرانی نیز وجود دارد، کاسنی است. در این مقاله بیشتر بااهمیت مصرف کاسنی در تابستان آشنا میشوید.
کاسنی احادیثی دارد یعنی در دین اسلام برای مصرف کاسنی تأکید شده است و گیاه مفیدی است.
پیامبر خدا (ص) میفرمایند: «کاسنی مهمتر همه سبزیهاست.
امام علی (ع) میفرمایند: «کاسنی بخورید که هیچ صبحی نیست مگر اینکه قطرهای از بهشت بر آن فرومیافتد».
در کتاب کافی از امام صادق (ع) و همچنین از امام رضا (ع) چندین حدیث درباره کاسنی موجود است.
امام صادق (ع) فرمودند: «پدرم ما را نهی میفرمود که به هنگام خوردن کاسنی آن را بتکانیم به دلیل قطرههای آب بهشتی که روی برگهای آن است.
همچنین امام صادق (ع) میفرمایند: «هرکس در حالی بخوابد که در درون او مقداری کاسنی باشد (مقداری کاسنی خورده باشد)، به خواست خداوند آن شب از قولنج در امان است»
همچنین میفرمایند: «به تو باد کاسنی، چراکه مایعات جنسی را افزون میسازد، فرزند را نکو میکند و ملین است.»
از کسی نقلشده همراه با امام صادق (ع) ناهار میخوردم و قدری سبزی نیز بر سفره بود، در کنار ما پیرمردی بود که از کاسنی دوری میگزید.
امام (ع) فرمود گویا گمان میکنید که کاسنی سرد است درحالیکه چنین نیست بلکه معتدل است وبرتری آن بر دیگر سبزیها بهسان برتری ما بر دیگر مردم است.
از امام رضا (ع) نقلشده که «کاسنی درمان هزار درد است، هیچ دردی در درون آدمی نیست مگر اینکه کاسنی آن را در هم میکوبد.
این احادیث نشانگر اهمیت و خواص زیاد کاسنی است. مزاج آن سرد و تر در درجه اول است و رو بهاعتدال (همانطور که در حدیث هم اشارهشده).
بنابراین همه میتوانند از آن استفاده کنند، مخصوصاً افراد گرممزاج که باعث تقویت کبد، گوارش، کاهش حرارت زائد کبد، کاهش صفرای زائد میشود.
عمل آن تقریباً شبیه به کاهو میباشد. اما برای کبد نسبت به کاهو بهتر است. اندکی قابض نیز میباشد.
آب کاسنی همراه با قدری سرکه برای خنک کردن موضعی پوست و اعضا و یا سر و کبد و… مفید است.
همچنین خوردن آن برای بند آمدن اسهالهای صفراوی مفید است چون قدری قابض است بنابراین تقویتکننده معده و پرزهای معده نیز میباشد.
میتوان بهصورت موضعی و نیم کوب شده روی قفسه سینه قرارداد گاهی همراه با آرد جو باعث رفع تپش قلبهای ناشی از گرمی است و باعث تقویت قلب میشود و همچنین بهصورت موضعی میتوان پشت پلک قرارداد که در درمان درد و التهابات ناشی از گرمی چشم مفید است.
آب کاسنی را میتوان دهانشویه و غرغره کرد که برای التهاب و آفتهای دهانی مفید است. همراه با سکنجبین یا غیر آن خوردن یا اسپری کردن آن به بدن برای کاهش تب بسیار مفید است.
باید توجه داشت که موارد گفتهشده راجع به برگ کاسنی است اما تخم کاسنی و ریشه کاسنی گرم و خشک است.
ریشه کاسنی بازکننده مجاری بدن و پاککننده مجاری ادرار و رودهها و تصفیهکننده خون است.
بنابراین اگر کاسنی همراه با تخم آن و یا ریشه استفاده شود کاملاً اعتدال برقرار است و شاید منظور آن حدیث که معتدل است نیز همین باشد.
امروز عرق کاسنی بهوفور توسط مردم برای کبد استفاده میشود که همراه با عرق شاتره بهتر است و خوب است از این سبزی هم گاهی بهعنوان سبزیخوردن استفاده شود.
اما کسانی که سرفههای ناشی از سردی دارند در مصرف آن باید احتیاط کنند و مصلح آن نبات یا شکر است.
برای کاسنی که طبیعتی سرد و تر دارد در پزشکی اهمیت زیادی قائلند تاجایی که ابوعلی سینا در مورد گیاه کاسنی و خواص آن رسالهای را نگاشته است. در آموزههای پزشکی اهلبیت علیهمالسلام هم از فواید کاسنی بسیار سخن به میان آمده است. پیامبر اکرم (ص) فرمودهاند: برگی از کاسنی نیست مگر قطرهای از بهشت بر آن باشد .
در منابع عربی از کاسنی با عنوان «هندباء» یادشده است . طبق مطالعات جدیدی که بر روی این گیاه انجامشده بهدستآمده است که کاسنی برای تمام اعضاء داخلی از قلب و کبد و معده مفید است و آنها را به فعالیت سالم وامیدارد.
امام رضا(ع) دربارهی سبزیجات فرمود: بهترین آنها کاسنی و کاهو میباشد.
محمد بن اسماعیل میگوید: شنیدم امام رضا(ع) میفرماید: کاسنی، شفای هزار درد است، هیچ دردی در شکم نیست مگر اینکه با کاسنی خوب میشود.
امام رضا(ع) همچنین دربارهی خواص دیگر کاسنی میفرماید : سبزی کاسنی بخورید چراکه آن، مال و فرزند را زیاد میکند و هر کس که دوست دارد مال و فرزندش زیاد شود به خوردن کاسنی مداومت نماید.۱
اما باید دانست که آثار کاسنی در ابتدای مصرف ضعیف و غیر محسوس است و به همین جهت باید به مصرف آن مداومت داشت، تا با مرور ایام آثار شفابخش آن ظاهر گردد.۲
همچنین از امام رضا (ع) نقلشده است که : خوردن کاسنی موجب شفا یافتن از هر درد و مرضی است هیچ دردی در درون انسان نیست مگر آنکه کاسنی آن را از بین میبرد.
محمد بن اسماعیل میگوید: روزی امام رضا(ع) بعضی از ملازمان را که تب و سردرد گرفته بودند دعوت کرد. آن حضرت دستور داد (برگ) کاسنی را کوبیده سپس بر روی کاغذ قرارداد و روغن بنفشه بر آن ریخته و بر سر بیمار بگذارند سپس فرمود: بدانید تب را ریشهکن و سردرد را (از بین) میبرد.۳
پانوشتها:
۱. مکارم الاخلاق، ص ۱۷۸
۲. گلها و گیاهان شفابخش، ص ۱۶۹ به نقل از اسلام پزشک بی دارو ص ۲۳۰.
۳. کافی، ج۶، ص ۳۶۳